آزمایش بتن

کیفیت و استحکام بتن بستگی به موارد متعدد زیر دارد:

- نوع و کیفیت سیمان مصرفی.

- نسبت ترکیب آب، سیمان، شن و ماسه و دانه بندی آنها.

- افزودنی های بتن (در صورت وجود).

- کیفیت آب مصرفی.

- دمای محیط در حین بتن ریزی و زمان سفت شدن.

- نگهداری بتن پس از اجرا.

 

لذا برای اطمینان از صحت اجرای موارد فوق و در نتیجه استحکام ساختمان، آزمایشات بتن انجام می شود.

در عملیات ساختمانی، بر حسب نیاز، یا بنا به تشخیص ناظر، و بر اساس آیین نامه ( مبحث 9 مقررات ملی ساختمان) به ازاء هر 30 متر مکعب بتن ریزی و هر سقف مجزا، و هر جا که بتن ریزی قطع می شود می توان درخواست آزمایش بتن داد.

معمولا در روزهای بتن ریزی پرسنل آزمایشگاه برای نمونه برداری از بتن تازه در محل ساختمان حضور دارند.

برای فونداسیون ساختمانهای شهری تقریبا دو سری و هر سقف یک سری و ستونها نیز بنا به تشخیص ناظر، نمونه برداری از بتن لازم است.

آزمایشات بتن در دو نوع مخرب و غیر مخرب صورت می گیرند.

آزمایشات انجام شده روی بتن خشک (گرفته شده) در سنین 7 و 28 روزه، و یا 11 و 42 روزه انجام می شود که بستگی به دما، رطوبت و نوع سیمان مصرفی دارد.

انواع آزمایش بتن:

آزمایش SE, اندازه گیری مقدار خاک موجود در ماسه بتن (Sand Equivalent) (دانه بندی)

نتیجه این آزمایش نشان می دهد که خاک با چه نسبتی در ماسه بتن وجود دارد. هرچه خاک در ماسه بتن کمتر باشد، کیفیت آن بیشتر و در نتیجه SE آن بالاتر خواهد بود، طبق آیین نامه ساختمان، مقدار SE باید بالاتر از 75 باشد.

آزمایش اسلامپ (روانروی بتن)

این آزمایش برای ساختمانهای بلندتر از 6 طبقه اجباری است. مطابق شکل زیر در آزمایش اسلامپ، بتن تازه را طی 3 لایه، در یک مخروط ناقص می ریزند و برای هر لایه با یک لوله مخصوص 25 ضربه وارد می کنند.

سپس مخروط را بر می دارند و مابه التفاوت ارتفاع بتن و مخروط را اندازه می گیرند.

حداقل اسلامپ 25 میلی متر است و حداکثر آن برای:

فونداسیون و دال: 75 میلی متر

تیر، ستون و دیوار برشی 100 میلی متر است.

ولی در عمل اسلامپ 80 تا 120 را برای ساختمان های شهری مطلوب می دانند.

آزمایش کر گیری (مغزه گیری بتن)

این آزمایش برای تعیین مقاومت فشاری بتن، روی نمونه سفت شده آن انجام می شود. در اغلب مواقع این آزمایش هنگامی ضرورت پیدا می کند که نتیجه آزمایشات نمونه گیری از بتن تازه قابل قبول نبوده باشد.

نتیجه دریافتی از این آزمایش مشخص می کند که آیا کیفیت سازه بتنی قابل قبول است، یا اینکه باید تخریب شود.

آزمایش چکش اشمیت

این آزمایش غیر مخرب، برای تعیین مقاومت فشاری بتن انجام می شود و دستگاه آن شبیه به شکل زیر است:

درجه روی این دستگاه میزان سختی سطح بتن را مشخص می کند.

نکات مهم در حین نمونه برداری بتن:

- دستگاه ها باید سالم و دقت آنها کالیبره باشد.

- سطوح وسایل باید تمیز باشند، سطوح داخلی وسایل (برای نمونه گیری از بتن تازه) باید مرطوب باشد نه خیس، یعنی قطره آب داخل آنها وجود نداشته باشد.

- اگر از کامیون میکسر نمونه برداری می شود، نباید از اولین قسمت تخلیه نمونه گرفته شود، زیرا درصد آب این قسمت بیشتر است و احتمال مردودی تست وجود دارد.

مردودی در آزمایش بتن:

در صورت رعایت موارد مطرح شده در مقالات انواع سیمان و بتن ، ساخت بتن و نگهداری از آن و بهره گیری از اپراتورهای باتجربه، احتمال مردودی در آزمایش بتن بسیار بعید خواهد بود:

ولی در صورت عدم دریافت نتیجه مناسب از آزمایش بتن پس از سنین 28 یا 42 روز، بنا به تشخیص دستگاه نظارت، جریه، ترمیم و یا حتی تخریب بتن در دستور کار ساختمان قرار خواهد گرفت.

 

 

 

منابع: