پدال و رکاب دوچرخه

نیروی پای دوچرخه سوار از طریق پنجه پا به پدال و سپس به چرخ عقب منتقل می شود. دو نوع پدال برای رکاب وجود دارد:

1. پدال ساده:

پدال ساده دوچرخه مطابق شکل زیر است:

برای رکاب زدن با این پدال، دوچرخه سوار باید از کفش بدون پاشنه استفاده کند. طرز قرار گرفتن پای دوچرخه سوار روی پدال، در انتهای همین مقاله آورده شده است.

2. پنجه رکاب:

در حین رکاب زدن با پدال ساده، دوچرخه سوار فقط با فشار دادن پدال به سمت پایین می تواند برای دوچرخه نیروی محرکه ایجاد کند.

یعنی دوچرخه سوار در حین بالا آوردن پا، نمی تواند نیرویی برای جلو بردن دوچرخه تولید کند.

برای افزایش بازدهی دوچرخه سوار، سیستمی برای پدال طراحی شده که در آن از "کفش" و "پدال" مخصوصی استفاده می شود.

مطابق شکلهای زیر، در این سیستم کفش دوچرخه سوار روی پدال قفل شده و دوچرخه سوار می تواند در حین بالا آوردن پا نیز از عضلات پشت پا (همسترینگ) استفاده کرده و نیروی پیشرانه برای دوچرخه تولید کند.

قفل این کفشها با چرخاندن مچ پا به سمت بیرون آزاد می شود و دوچرخه سوار می تواند پای خود را از رکاب آزاد کند. معمولا کمی زمان لازم است تا دوچرخه سوار به پنجه رکاب عادت کند.

کفشهای پنجه رکاب در انواع بندی و چسبی وجود دارند:

مزایای پنجه رکاب:

- بازدهی دوچرخه سوار تا حدود 20 تا 30 درصد افزایش می یابد که مخصوصا در سربالایی ها و رسیدن به حداکثر سرعت حائز اهمیت است.

- توان خروجی ورزشکار افزایش می یابد و کالری بیشتری مصرف می شود.

- عضلات پشت پا (همسترینگ) در حین دوچرخه سواری، بیشتر درگیر شده و تقویت می شوند.

معایب پنجه رکاب:

- قیمت بیشتر لوازم (کفش و پدال مخصوص).

- قبل از توقفِ کامل، دوچرخه سوار باید مچ پای خود را بچرخاند و قفل پنجه را آزاد کند تا بتواند پای خود را آزاد کرده و روی زمین بگذارد. ممکن است در اوایل استفاده از پنجه رکاب، دوچرخه سوار این رویه را فراموش کند و پس از ایستادن زمین بخورد.

- استفاده از پدال پنجه ای، با کفش معمولی کمی مشکل است، اما نوع خاصی از پدال طراحی شده که در یک سمت "قفل پنجه رکاب"، و در سمت دیگر "پدال معمولی" دارد:

و بدین ترتیب دوچرخه سوار هم با کفش معمولی و هم با کفش قفل دار می تواند براحتی رکاب بزند.

محل استقرار پنجه پا روی "پدال معمولی" و "پنجه رکاب"

برای افزایش بازدهی دوچرخه سوار در رکاب زنی، محل استقرار پنجه پا روی پدال باید مطابق شکل زیر باشد:

منابع: